Keuring van het onderwaterschip bij
polyester schepen.
Vochtmeting / osmose-onderzoek:
Een deskundig onderzoek naar de conditie van het
onderwaterschip behoedt u voor de hoge kosten van een mogelijk
noodzakelijke osmosebehandeling.
Bij polyester schepen komt osmosevorming in het laminaat helaas veel
voor.
Deze beruchte polyester-kwaal zien we bij zowel jonge als oudere
polyester schepen en van alle merken. De ervaring leert dat iedere
polyester romp een geval apart is. Ook bij serie-gebouwde schepen zijn
er grote verschillen in de kwaliteit van het polyester te zien. Dit
wordt veroorzaakt door de hieronder beschreven variabelen. Een
jachtbouwer is volledig afhankelijk van de kwaliteit van de aangeleverde
harsen. Zo is het dus mogelijk dat er met regelmaat rompen van dubieuze
kwaliteit gemaakt worden door gerenommeerde werven. De werf valt in dit
opzicht in principe niets te verwijten. De koper zit echter met de
problemen, zeker wanneer die zich pas jaren na aanschaf van het schip
openbaren.
Osmosevorming in polyester is een ernstig probleem. De blaasvorming in
het laminaat kan uiteindelijk leiden tot delaminatie van de scheepsromp.
De behandeling is noodzakelijk en kostbaar.
Osmose of Hydrolyse. Een beknopte uitleg van het hoe en waarom:
Een polyester schip bestaat uit een mengsel van glasweefsels, uitgehard
hars, niet (volledig) uitgehard hars, een restant aan vluchtige stoffen
en luchtholtes, aan één kant afgedekt met een beschermende gelcoat. Dit
geheel wordt het laminaat genoemd. Doordat de gelcoat niet volledig
dampdicht is zal ieder laminaat dat in het water ligt per definitie
water opnemen.
De hoeveelheid opgenomen water is afhankelijk van o.a. de volgende
factoren:
-De gebruikte harssoort, de juiste dosering van de verharder en de al
dan niet volledige menging
van deze 2 componenten.
-De dikte van de gelcoat en de kwaliteit hiervan.
-Kwaliteit van de verwerking ofwel de dichtheid van het laminaat. Een
vacuüm geïmpregneerd
laminaat is zeer dicht. Een slordig met de hand opgespoten laminaat zal
veel luchtkamertjes
bevatten.
-Ook de veel toegepaste en vaak met trots door scheepswerven genoemde
hand lay-up
bouwmethode geeft helaas ook nog vele luchtinsluitingen.
-De temperatuur van het water waarin de boot ligt.
-Ligplaats/vaargebied op zout- of zoetwater.
-Overwinteren in of uit het water.
-Aanwezigheid van bilgewater.
-Luchtvochtigheidsgraad en temperatuur tijdens het bouwproces.
De niet volledig uitgeharde stoffen (o.a. Glycol) in het laminaat zijn
hygroscopisch (wateraantrekkend). Door de semi-permeabele gelcoat
dringen watermoleculen in de holtes van het laminaat.
De watermoleculen reageren met de aanwezige stoffen en zo komt de
osmose/hydrolyse op gang. Door de osmotische werking trekt deze
oplossing weer meer water in de holte. De holte komt onder druk en de
oplossing wordt groter dan de holte kan bergen, waardoor vervolgens een
blaas ontstaat. Per slot van rekening is vloeistof niet samendrukbaar.
Wanneer de druk verder oploopt zal de blaas barsten. De dieper in het
laminaat liggende blaasjes veroorzaken uiteindelijk het uiteenscheuren
van het laminaat.
Een professionele reparatie van een door osmose aangetast schip kost
tussen € 250,- en € 350,- per m2. In de praktijk komt dit neer op
gemiddeld € 8.500,- voor een 9-10 meter schip!
Een digitale vochtmeting van de romp geeft de conditie van de romp weer.
De verschillen in meetwaarden tussen het laminaat boven de
waterlijn en het laminaat onder de waterlijn bepalen de vochtopname van
de romp. De meetresultaten geven een duidelijk beeld van wat u in de
(nabije) toekomst kunt verwachten. Dit osmose-onderzoek is altijd
nuttig. Ook wanneer er nog geen osmose-blaasjes zichtbaar zijn.
Voor een betrouwbare vochtmeting dient het te keuren schip minimaal 24
uur uit het water te zijn. Deze periode geeft de anti-fouling de tijd om
te drogen waardoor deze verflaag de meting niet beïnvloedt. Het
onderwaterschip moet schoongespoten zijn. De meting van het vochtgehalte
in het laminaat kan op een groot
aantal plaatsen worden uitgevoerd.
Indien het niet mogelijk is om het schip 24 uur op de wal te laten
drogen kan de vochtmeting ook hangend in de kraan worden uitgevoerd. De
romp wordt dan d.m.v. een föhn op een beperkt aantal plaatsen
gedroogd en vervolgens gemeten.
Deze deelkeuring onderwaterschip bij polyester schepen omvat:
-Het "afkloppen" van de romp. Beoordeling van conditie en
kwaliteit van het laminaat.
-De vochtmeting in het laminaat op een groot aantal plaatsen.
-Osmose-onderzoek.
-Conditiebeoordeling van de gehele romp tot potdeksel/voetrails.
-Controle van roer en roerlagers, kiel en romp-kielverbinding, schroef
en schroefas, anodes,
schroefasuithouder en schroefaslagers, saildrive en saildrivemanchet,
boegschroef en hekschroef,
verfsysteem.
De resultaten van dit deel-onderzoek worden
verwoord in een gedetailleerd expertiserapport.
Dit rapport geeft u zwart op wit een helder beeld van de algehele staat
van het onderwaterschip.